Backstage | Interview | Diana & Zonen

De koninklijke musical Diana & Zonen is een grote show met een intiem thema: een moeder die haar opvoeding nooit heeft kunnen afmaken. Marlijn Weerdenburg en Brigitte Heitzer spelen afwisselend Diana. Toen regisseur Frank van Laecke het script van Diana & Zonen had gelezen, wist hij meteen: hiermee wil ik aan de slag. 

Voor Van Laecke is Diana & Zonen in de eerste plaats een voorstelling over een moeder die te snel haar kinderen heeft moeten loslaten. “Het zijn personages die je direct aanspreken. Koninklijke personages weliswaar, maar in mijn optiek is dat van secundair belang; het interessante is dat deze musical de worsteling laat zien van een gezin om bij elkaar te blijven. Dat is een universeel verhaal, waarmee iedereen in alle hoeken van de wereld te maken krijgt.”

Diana, de prinses van Wales en de moeder van de prinsen Harry en William, overleed in 1997. Toch is zij in Diana & Zonen nog vanzelfsprekend aanwezig in de levens haar zonen. Van Laecke: “Zij is er gewoon, ook al is ze bijna 25 jaar geleden overleden. Ik zie haar niet als een soort geest, maar als de moeder die haar opvoeding niet kon afmaken en op wie haar zonen in hun hoofd nog vaak een beroep doen. Het is gebruikelijk dat mensen regelmatig in gesprek gaan met dierbaren die zijn overleden. Ik ken mensen die zelfs nog de tafel dekken voor hun overleden man of vrouw, puur om die personen in het leven dichtbij te houden.”

Marlijn Weerdenburg, die de rol van Diana speelt, vindt het troostrijk dat Diana nog altijd een rol van betekenis speelt. De dood is blijkbaar niet het definitieve einde, zegt zij. “Je kan, al is het louter in de hoofden en de fantasie van mensen, ook jaren na jouw begrafenis nog aanwezig zijn. Als geweten. Of als vraagbaak. In deze musical komt Diana terug om haar zonen te steunen. Een ontroerend uitgangspunt.”

Diana & Zonen begin met een scène waarin Harry worstelt met de dood van zijn moeder, en de verstikkende tradities van zijn familie die geen ruimte bieden voor echte liefde.  Weerdenburg: “Diana & Zonen gaat over prinsessen, prinsen en de liefde, natuurlijk, maar ook over gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Een relevant onderwerp; nog steeds leven we in een maatschappij waarin vrouwen harder moeten werken dan hun mannelijke collega’s om dezelfde carrière te kunnen maken. Zo is het in de loop der eeuwen geregeld. Een lieflijke prinses krijgt meer waardering dan een vrijgevochten vrouw.”

Brigitte Heitzer, die net als Marlijn Weerdenburg de titelrol speelt, was 18 toen prinses Diana stierf. Heitzer: “Als meisje werd Diana stapelverliefd op een prins. Pas toen ze al getrouwd was, groeide het besef wat dat voor haar betekende. Ze liet zich niet kooien en ging haar eigen weg. Dat leidde tot veel weerstand en onbegrip. Toch zette ze door.” 

In die zin sluit de rol van Diana naadloos aan bij andere rollen die Brigitte recent speelde, zoals Marilyn Monroe in Goodbye, Norma Jean en Evita in de gelijknamige musical over Evita Perón. “Het zijn rollen waarin het conflict al in het personage zit. De wens om gezien te worden botst met de traditionele opvatting dat vrouwen niet te veel ruimte moeten opeisen. Het tragische aan Diana is misschien wel dat haar vrijheid het grootst was als zij gewoon moeder kon zijn. De jongens waren echt van haar; de moederrol kon niemand haar afpakken.”

Het interview gaat door onder de afbeeldingen

Van Laecke heeft als theatermaker een brede achtergrond; hij regisseerde in België een lange reeks musicals, opera’s, tv-series en toneelvoorstellingen en kreeg voor zijn werk onderscheidingen in binnen- en buitenland. Voor hem gaat theater over een alternatieve werkelijkheid creëren die de blik van de toeschouwer doet kantelen of rijker maakt. “Diana & Zonen is een drama over een veel te jong gestorven moeder en twee zonen die hun hele leven met dat gegeven verder moeten. Dat is een tragisch gegeven, en tegelijk heel alledaags. Iedereen krijgt in het leven met verlies en rouw te maken en moet daarmee zien om te gaan.”

Tijdens de repetitieperiode is Van Laecke niet bezig geweest met de vraag of de personages wel genoeg lijken op de echte leden van het Britse koninklijk huis. “Het vreemde is dat we helemaal niet weten hoe zij echt zijn; het enige dat we kennen is het imago dat ze hebben en de roddels die worden verteld. In deze voorstelling kijken we achter de muren van de paleizen. We zien geen sprookjesfiguren, maar echte mensen die bij wijze van spreken na een dag werken thuiskomen en onderuitgezakt op de bank, met benen op tafel, televisie gaan zitten kijken.”

Als Van Laecke begint met een regie, bestudeert hij eerst intensief de tekst en de muziek. “Ik zorg dat ik elke noot en elk woord ken. Tegelijk probeer ik tijdens de repetities open te staan voor veranderingen en suggesties. In de repetitiefase  moet alles samenkomen en doorgroeien. Dat kan alleen als acteurs en actrices daartoe de ruimte krijgen. Om die reden is een goede sfeer onontbeerlijk. Kunst mag en moet soms zelfs conflicteren, maar dat betekent niet dat kunst in een conflictueuze sfeer gemaakt dient te worden. Daar geloof ik totaal niet in.”

Marlijn Weerdenburg: “Dit is mijn eerste grote rol in een musical. Natuurlijk brengt dat extra spanning met zich mee.  Daarom was het een groot geluk dat in het repetitielokaal niet werd geschreeuwd of gescholden, maar vanuit een inhoudelijke dialoog van alles werd uitgeprobeerd. Frank creëerde een veilige plek, waar iedereen zich welkom en gezien voelde. Vanuit die sfeer ontstaan de mooiste dingen.”